Χρόνια Όμορφα

Τους At The Drive-in, όπως και τους Mars Volta, τους ακούω με πολλή προσπάθεια. Όχι επειδή δεν μου αρέσουν – το αντίθετο, μάλιστα. Είναι επειδή από τις πρώτες νότες ξεπηδούν μπροστά μου και  μέσα μου και επάνω μου μνήμες, αισθήματα, γεύσεις και μυρωδιές που δεν θα ζήσω ποτέ ξανά.

Και αυτό ίσως και να ήταν καλό, αν δεν ήταν τόσο επώδυνο.

Όπως και να ‘χει, κάποιοι θα μου λείπουν για πάντα. Και κομμάτια σαν κι αυτό που ακολουθεί θα με βαραίνουν αφάνταστα. Όμως, στο μυαλό μου μέσα, θα με ανεβάζουν για λίγο εκεί, δίπλα σου… Με μια μπύρα στο χέρι εγώ, ένα τσιγάρο εσύ, κρεμασμένα τα πόδια μας από ένα σύννεφο, να ρουφάμε τον ήλιο, τη δροσιά, να μιλάμε για βιβλία, για μουσική, για τον κόσμο, να γελάς εσύ γάργαρα, να πνίγομαι εγώ με την μπύρα μου, να με χτυπάς στην πλάτη και να γελάμε ακόμα πιο πολύ.

Όλα γύρω σου, ένα χαμόγελο.

Μακάρι σήμερα να λέγαμε Χρόνια Πολλά. Για εμάς ήταν Χρόνια Καλά. Για εσένα Χρόνια Δύσκολα. Αλλά τα έκανες να φαίνονται Όμορφα.

Μας λείπεις Τίνα Χρόνη. Μας λείπεις πολύ.

Dissect a trillion sighs away, will you get this letter?
Jagged pulp sliced in my veins, I write to remember
‘Cause I’m a milliion miles away, will you get this letter?
Jagged pulp sliced in my veins, I write to remember

Ο Τόμας Πίντσον με αριθμούς

Οι αριθμοί φαίνεται πως αρέσουν στον Τόμας Πίντσον. Ή, για να το θέσω πιο σωστά, οι αριθμοί αρέσουν σε εμένα, που είμαι ψυχάκι, και σε εμένα αρέσει και ο Τόμας Πίντσον, άρα οι αριθμοί αρέσουν στον Τόμας Πίντσον, με την ίδια ακριβώς μέθοδο που ο αστυνομικός είναι μπουζούκι.

Εξηγούμαι:

Διάβασα σήμερα κάπου εκεί στο τουίτερ ότι ο Τόμας Πίντσον βγάζει καινούργιο βιβλίο, και σοκαρίστηκα. Δεν είναι ο καιρός σου το 2013, Mr. Pynchon, για να κάνεις κάτι τέτοιο. Τι αριθμός είναι αυτός, το 4, για να εμφανιστείς και πάλι;

Δεν εξηγήθηκα καλά, ε; Το πάω λίγο παραπέρα.

Το 1963, ένας από τους μεγαλύτερους συγγραφείς της σύγχρονης αμερικανικής λογοτεχνίας (βαρύγδουπο) έβγαζε το V (ελλ. V, εκδ. Χατζηνικολή), το πρώτο του βιβλίο, που έμελλε να αποτελέσει την αρχή μιας λαμπρής – και φειδωλής (στην παραγωγή) – καριέρας.

Τρία χρόνια (1966) μετά, το Crying of Lot 49 (Η συλλογή των 49 στο σφυρί, εκδ. Ύψιλον – αν με ρωτάτε, διαβάστε το αγγλικό, συγνώμη Ελλάδα, πατρίδα, αλλά το αγγλικό με πήρε από το χέρι και με πέρασε σε μια άλλη διάσταση, το ελληνικό με πήρε από το χέρι, κάναμε μια βόλτα το τετράγωνο, με άφησε στην πόρτα μου, μου έκανε πατ-πατ στην πλάτη και συνέχισε τη βόλτα του, τρώγοντας το παγωτό μου) αρχίζει να ψυλλιάζει το αμερικανικό κοινό ότι, κοίτα να δεις, εδώ μάλλον κάτι έχουμε, ε;

Επτά χρόνια μετά (1973 – αρχίζεις να το βλέπεις το πάτερν με τους ωραίους αριθμούς;) έρχεται το Gravity’s Rainbow (Το Ουράνιο Τόξο της Βαρύτητας, εκδ. Χατζηνικολή) και τον απογειώνει, ανεβάζοντάς τον στο πάνθεον των μεγάλων συγγραφέων για πάντα.

Δεν χρειάζεται να γράφω κάτι για όλα του τα βιβλία. Μόνο τους αριθμούς. Θα περάσουν δεκαεπτά χρόνια (1990 – ε; Το ‘χεις τώρα, δεκαεπτά, πρώτος αριθμός) για να κυκλοφορήσει το Vineland (Βάινλαντ, εκδ. Χατζηνικολή), και άλλα επτά (1997) για το Mason & Dixon (Mason & Dixon, εκδ. Χατζηνικολή).

Εννέα χρόνια αργότερα, το 2006, κυκλοφόρησε το Against the Day (Ενάντια στη Μέρα, εκδ. Καστανιώτη) και αρχικά χαλάστηκα, γιατί πάνε οι πρώτοι αριθμοί, αλλά και πάλι το 9 είναι αρκετά κουλ νούμερο, ειδικά αν το καλοσκεφτείς λίγο και εντοπίσεις πως προκύπτει από έναν πρώτο αριθμό πολλαπλασιασμένο με τον εαυτό του (πρώτοι αριθμοί rule!). Όχι η καλύτερή μου, αλλά και πάλι, ένας σημαντικός αριθμός, «μαγικός», όπως λένε. Εννέα, λοιπόν, εντάξει…

Τρία (yay!!) χρόνια αργότερα, το 2009, έρχεται το Inherent Vice (Έμφυτο Ελάττωμα, εκδ. Καστανιώτη) και αποκαθιστά την αριθμητική μου ισορροπία, για να έρθει και να μου τα μπερδέψει τώρα η ανακοίνωση πως «υπάρχει» το καινούργιο του βιβλίο, και λέγεται Βleeding Edge.

Τέσσερα χρόνια μετά από το τελευταίο!

Εφόσον βγει φέτος (γιατί κανείς δεν ξέρει) θα αποτελεί αριθμητική ανισορροπία, και ίσως εκραγούν πολλοί εγκέφαλοι. Εγώ, όμως, θα ηρεμώ, γιατί στο κάτω – κάτω θα είναι το τρίτο του βιβλίο σε επτά χρόνια.

Τόμας Πίντσον, σε αγαπάω.

[Edit από το ψυχάκι]

Ξανακοιτάζοντας τώρα το ποστ αυτό συνειδητοποιώ πως το Bleeding Edge (Υπεραιχμή, εκδ. Ψυχογιός) κυκλοφόρησε στην Αμερική στις 17-9-2013 (έλα, και δεκαεπτά, και εννιά και δεκατρία), 49 μήνες μετά από το Inherent Vice, ένας αριθμός που προκύπτει από το επτά πολλαπλασιασμένο με τον εαυτό του και δίνει άθροισμα δεκατρία. Επέστρεψε η καρδιά μου στη θέση της. Carry on.

Aaron dead…

«Aaron dead. World wanderers, we have lost a wise elder. Hackers for right, we are one down. Parents all, we have lost a child. Let us weep.»

«Ο Άαρον είναι νεκρός. Παγκόσμιοι περιηγητές, χάσαμε έναν σοφό γέροντα. Χάκερς για τα δικαιώματα, είμαστε ένας λιγότερος. Γονείς, χάσαμε ένα παιδί. Ας θρηνήσουμε».

Το παραπάνω τουίτ ανήκει στον ιδρυτή του Ίντερνετ-όπως-το-γνωρίζουμε, σερ Τιμ Μπέρνερς-Λι και αναφέρεται στην αυτοκτονία του Άαρον Σουόρτς. Αν δεν τον γνωρίζεις, μάθε πως επρόκειτο για ένα από τα λαμπρότερα μυαλά που είχε να προσφέρει στην ανθρώπινη ιστορία αυτή η γενιά. Και μάθε ότι ο χαμός του οφείλεται σε δύο παράγοντες: στην κατάθλιψη, αυτή τη μάστιγα, που παραμένει ένα ταμπού, παρότι σε παγκόσμιο επίπεδο συνθλίβει κάτω από το βάρος της εκατομμύρια ανθρώπους, αλλά και στην πίεση που άσκησαν οι αρχές για λόγους πολιτικούς και οικονομικούς, για την τρομοκράτηση όσων επιθυμούν την ελεύθερη πρόσβαση στη γνώση και στην τεχνολογία, σε έναν άνθρωπο που – όπως τελικά αποδείχθηκε – δεν μπορούσε να την αντέξει.

Ο Άαρον Σουόρτς, σε ηλικία δεκατεσσάρων ετών δημιούργησε το RSS, το οποίο, πλέον, έχει μπει στη ζωή όλων μας. Όποτε γράφεσαι σε ένα μπλογκ, ένα νιουζ πόρταλ, μια ιστοσελίδα, να θυμάσαι τον Άαρον, που στα 14 του σου έδωσε αυτή τη δυνατότητα. Λίγο αργότερα συνέβαλε στη δημιουργία του Creative Commons, μιας μη κερδοσκοπικής οργάνωσης με στόχο την ελεύθερη πρόσβαση σε έργα διανόησης. Επιπλέον, σχεδίασε τη δομή του Open Library, ενός διαδικτυακού σχεδίου με τη φιλοδοξία να δημιουργήσει μια ιστοσελίδα για όλα τα βιβλία που έχουν γραφτεί ποτέ, ενώ δημιούργησε το infogami, μια εταιρεία που αργότερα συγχωνεύτηκε με την αρχική μορφή του Reddit, το οποίο και έφερε στο επίπεδο που βρίσκεται σήμερα.

Ίσως δεν είναι απαραίτητο, επομένως, να τονίσουμε το ότι ο Άαρον Σουόρτς ήταν υπέρμαχος της ελευθερίας διακίνησης της πληροφορίας μέσω του Διαδικτύου. Για τον λόγο αυτό, εξάλλου, ίδρυσε και την οργάνωση Demand Progress (Απαιτείστε την Πρόοδο), η οποία έπαιξε σημαντικό ρόλο στη νίκη του απλού κόσμου κατά του νομοσχεδίου SOPA, που είχε προταθεί για την καταπολέμηση της πειρατείας στο Ίντερνετ. Ασίγαστος στόχος της οργάνωσης, η διαφύλαξη της ελευθερίας του Διαδικτύου.

Το 2011 ο Άαρον Σουόρτς βρέθηκε κατηγορούμενος ότι κατέβασε πέντε εκατομμύρια αρχεία από το περιοδικό JSTOR του Πανεπιστημίου ΜΙΤ. Παρότι ο ίδιος είχε νόμιμα πρόσβαση στα αρχεία αυτά, οι αρχές της Μασσαχουσέτης τον κατηγόρησαν ότι είχε σκοπό να τα διαθέσει δωρεάν στο Ίντερνετ. Τα αρχεία επιστράφηκαν και στη δίκη ο Άαρον Σουόρτς δήλωσε αθώος, ωστόσο σε περίπτωση που κρινόταν ένοχος, βρισκόταν αντιμέτωπος με ποινή φυλάκισης 35 ετών και πρόστιμο ενός εκατομμυρίου δολαρίων.

Το JSTOR εξ αρχής δεν ενδιαφέρθηκε να «κυνηγήσει» την υπόθεση, δηλώνοντας πως δεν προτίθεται να καταθέσει μηνύσεις. Ωστόσο, χρησιμοποιώντας έναν νόμο του 1986 – όταν το Ίντερνετ δεν ήταν σε κάθε σπίτι, με αποτέλεσμα να επιδέχεται ευρείας ερμηνείας και να μην καλύπτει πολλά ζητήματα – η εισαγγελέας της Μασσαχουσέτης, Κάρμεν Ορτίς, αποφάσισε να «τρέξει» τη μήνυση και να σύρει τον Άαρον Σουόρτς στα δικαστήρια.

Το JSTOR εξέδωσε ανακοίνωση, εκφράζοντας τη θλίψη του για το θάνατο του Άαρον Σουόρτς και τα συλλυπητήριά του στην οικογένειά του, και ανέφερε πως «ήταν ένα πραγματικά χαρισματικό άτομο που συνέβαλε σημαντικά στην ανάπτυξη του Ίντερνετ και του παγκόσμιου ιστού από τα οποία επωφελούμαστε όλοι». Και πρόσθεσε χαρακτηριστικά ότι «εμείς οι ίδιοι λυπούμαστε που συρθήκαμε εξ αρχής σε αυτή την [δικαστική] υπόθεση».

Η ανακοίνωση της οικογένειάς του ρίχνει ευθύνες στην εισαγγελία αλλά και το ΜΙΤ.

«Ο θάνατος του Άαρον [Σουόρτς] δεν είναι απλά μια προσωπική τραγωδία. Είναι προϊόν ενός εγκληματικού συστήματος δικαιοσύνης, που βρίθει εκφοβισμού και εισαγγελικών υπερεκτιμήσεων. […] Αποφάσεις που ελήφθησαν από το εισαγγελικό γραφείο της Μασσαχουσέτης και το ΜΙΤ συνέβαλαν στον θάνατο του. Η εισαγγελία ‘κυνήγησε’ μια υπερβολικά σκληρή σειρά κατηγοριών, που επέφεραν πάνω από 30 χρόνια φυλάκισης, για να τιμωρήσει ένα φερόμενο ως έγκλημα που δεν είχε θύματα. Την ίδια στιγμή, σε αντίθεση με το JSTOR, το ΜΙΤ αρνήθηκε να υποστηρίξει τον Άαρον και τις πιο δημοφιλείς αρχές της ίδιας της κοινότητάς του».

Ο Άαρον Σουόρτς βρέθηκε κρεμασμένος στο σπίτι του, στα 26 του χρόνια. Λάτρευε να διαβάζει και να δημοσιεύει βιβλιοκριτικές στο μπλογκ του. Αγαπούσε και μαχόταν έμπρακτα για την ελεύθερη πρόσβαση όλων μας (τη δική μου, τη δική σου, τη δική του) στην πληροφορία και τη γνώση. Ήταν ακτιβιστής (hackτιβιστής), ήταν δραστήριος και έπασχε από κατάθλιψη. Πέθανε είδωλο και θύμα. Αλλά βασικά, πέθανε νέος.

* Άαρον Σουόρτς. Αν σου μείνει το όνομα, ίσως σου μείνει και η ιστορία του.

Αγαπημένοι γείτονες

Ο αέρας φύσαγε σαν γύφτος – άρα ο ήλιος έκαιγε σαν τι; Φορτωμένη σακούλες από το σούπερ μάρκετ ανηφόριζα τα λίγα μέτρα που χώριζαν το σούπερ μάρκετ από το διαμέρισμα του 1^ου ορόφου όπου έμενα τους τελευταίους μήνες. Ο κόντρα άνεμος δυσχέραινε την προσπάθειά μου, κάνοντάς με να νιώθω σαν ένα είδος Ρόκι-Μπαλμπόα-στα-σκαλιά-στη-Φιλαδέλφεια(όχιτηΝέα)-εξτρά-οι-σακούλες. Με υπομονή πρωταθλητή και επιμονή γαϊδουρινή (ή μήπως το αντίστροφο;) έφτασα τελικά στη γωνία του τετραγώνου μου και, σαν δώρο στον εαυτό μου, απίθωσα τις σακούλες στο πλακόστρωτο και άφησα τον αέρα να στεγνώσει τον ιδρώτα μου.

Με τα μάτια κλειστά και το πρόσωπο στραμμένο προς τον ουρανό, αφημένη στην αγαλλίαση που γεννάται τα δευτερόλεπτα εκείνα που περνάς από το «θα-πεθάνω-από-τη-ζέστη» στο «τι-ωραία-που-φυσάει», καθώς οι σταγόνες του ιδρώτα μου, με το χάδι του ανέμου περνούσαν η μία μετά από την άλλη στην αιωνιότητα, ένα χέρι κάθισε στον ώμο μου.

Απρόθυμα άνοιξα τα μάτια, ενώ το χέρι μου αυτόματα απομάκρυνε το ξένο σώμα από το δικό μου. Απέναντί μου ένας παλιός γνωστός, που ήδη παραληρούσε κάτι που δεν περνούσε το φιλμ της ενόχλησης που μου προκαλούσε. Ναι, καιρό έχουμε να βρεθούμε. Ναι, καλά είμαι. Ναι, η δουλειά καλά. Ναι και ο Μαριονέττας καλά. Όχι, δεν ήξερα ότι μένεις εδώ κοντά. Χρόνια, ε; Πωπω. Όχι, τον Τάδε δεν τον βλέπω πια. Ναι, το έμαθα ότι παντρεύτηκες. Όχι, δεν με νοιάζει και πολύ.

Έσκυψα να πάρω τις σακούλες, για να καταλάβει πως θέλω να φύγω. «Έχω πράγματα για το ψυγείο, γι’ αυτό», δικαιολογήθηκα. «Και με αυτή τη ζέστη θα χαλάσουν γρήγορα» είπε και γέλασε δυνατά. Ε… Δεν είναι αστείο, σκέφτηκα, αλλά δεν βαριέσαι, με ό,τι γελάει κανείς καλό είναι!

«Μένεις εδώ, ε;», είπε ξαφνικά, και τέντωσε το δάχτυλό του δίπλα από το αριστερό μου αυτί. Σε σλόου μόσιον γύρισα το κεφάλι μου και ακολούθησα τη νοητή γραμμή που ένωνε το νύχι του με το μπαλκόνι μου. Στην επιστροφή του, το βλέμμα μου συνάντησε το δικό του, και διέκρινε μια λάμψη που παλιότερα δεν υπήρχε. «Ναι… πού το ξέρεις;», ρώτησα, σέρνοντας τις λέξεις, ίσως αποτέλεσμα εγκεφαλικού. «Καμιά φορά σε παρακολουθώ με τα κιάλια», είπε ανέμελα.

Ένιωσα τη μία σακούλα να σπάει από το βάρος της αποκάλυψης. «Καλύτερα να πηγαίνεις, θα χαλάσει το τυρί», είπε και χοροπηδηχτά συνέχισε τη βόλτα του.

Έτρεξα στο σπίτι και κατέβασα τα παντζούρια.

Έσβησα και τα φώτα.

Τα βράδια καμιά φορά νιώθω το δάχτυλό του να δείχνει πέρα, δίπλα από το αριστερό μου αυτί.